KOLEJNE OBIEKTY W REJESTRZE ZABYTKÓW WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO

Kaplica rodziny Bazylewskich (obecnie kaplica pw. Św. Tomasza w Dubinach), cmentarz prawosławny rodziny Bazylewskich w Dubinach i ogrodzenie cmentarza zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa podlaskiego.

Murowana kaplica została zbudowana w 1898 r. jako grobowiec rodzinny księdza Parteniusza Bazylewskiego, długoletniego proboszcza parafii w Dubinach, z inicjatywy i fundacji jego dzieci. Jest to jedyna w regionie kaplica wzniesiona dla rodziny prawosławnego duchownego, która już od chwili powstania była miejscem kultu.  Została zbudowana w stylu eklektycznym z wyraźnymi wpływami stylu cerkiewno–bizantyjskiego. Kaplicę założono na rzucie zbliżonym do kwadratu, o boku 4,5 m. Jest to obiekt murowany z cegły czerwonej, na podmurówce z kamienia. Szeroki, dekoracyjnie opracowany gzyms koronujący zdobią szczyciki w formie kokosznika, charakterystycznego dla budownictwa cerkiewnego przełomu XIX i XX wieku.

Skupione wokół kaplicy pomniki nagrobne odznaczają się materiałem oraz sposobem wykonania. Na szczególną uwagę zasługuje jedyny na terenie parafii wykonany z czarnego marmuru nagrobek Parwienija Parwieniewicza Bazylewskiego z 1910 r. z bogatą inskrypcją i ciekawym zestawieniem zwężających się ku górze brył, których zwieńczeniem był żeliwny krzyż. Nagrobek Julianii Jakowlewnej Bazylewskiej został wykonany z betonu w formie obelisku, natomiast nagrobek Rozalii Trusvic odlany z żeliwa ustawiony na granitowej podstawie, oba zwieńczone żeliwnymi krzyżami. Takie formy nagrobków był rzadkością na terenie parafii dubińskiej przed 1939 r. i świadczyły o wysokim statucie pochowanych osób.

Teren nekropolii otoczony jest kamiennym murem z furtką umieszczoną od strony wschodniej. Ogrodzenie stanowi przykład tzw. małej architektury o cechach charakterystycznych dla budownictwa regionu. Ponadto wykorzystanie miejscowego budulca jakim jest kamień nadało całości kompozycji charakteru swojskości i malowniczości.

Kaplicę rodziny Bazylewskich, obecnie kaplicę p.w. Św. Tomasza w Dubinach wpisuje się do rejestru zabytków nieruchomych województwa podlaskiego ze względu na zachowane wartości artystyczne zawarte w bryle budynku, reprezentującej styl eklektyczny z wyraźnymi wpływami stylu cerkiewno – bizantyjskiego. Cmentarz, ogrodzenie oraz kaplicę wpisuje się do rejestru zabytków również ze względu na wartości historyczne o zasięgu lokalnym, jako autentyczny, materialny dokument świadczący o historii prawosławnej parafii w Dubinach.