NOWE DONICE W SALONIE OGRODU BRANICKICH

Na terenie salonu Ogrodu Branickich, należącego do zespołu pałacowo-ogrodowego Branickich w Białymstoku, zostały ustawione nowe drewniane donice, wykonane na podstawie zaleceń konserwatorskich Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 

Nowe donice zostały wykonane zgodnie z zaleceniami konserwatorskimi opracowanymi na podstawie materiałów znajdujących się w zasobach archiwalnych Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku. Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków zalecił m.in. wykonanie donic w kształcie okrągłych kubłów z drewna dębowego z żelaznymi obręczami, dobranie wielkości donic do potrzeb i wymagań roślin z uwzględnieniem większego zapasu przestrzeni na rozrost roślin, pokrycie donic polichromią w pionowe pasy biało-czerwone, dana klepka – dany kolor.

Takie zestawienie kolorów wzbudziło spore kontrowersje u niektórych zwiedzających salon Ogrodu Branickich. Jednak dobór kolorów nie jest przypadkowy – takie były barwy herbu rodu Branickich. Właściciele barokowych rezydencji lubili odważne zestawienia kolorów, które często nawiązywały do kolorów herbowych właściciela miejscowości, pałacu czy parku.

Warto przypomnieć, że szeroko komentowane były także zielone balustrady przy pałacu (wcześniej malowano je na kolor czarny). Coraz większa wiedza z zakresu sztuki i konserwatorstwa pozwoliła ustalić, że w XVIII wieku balustrady malowane by na zielono. Podstawowym źródłem tej wiedzy jest rysunek z 1770 roku ukazujący elewację tzw. Pawilonu Pani Krakowskiej. Z kolei z korespondencji Jana K. Branickiego dowiadujemy się jaki odcień miała ta zieleń. W liście do Adama Bujakowskiego, hetman pisał „Kaplica S. Maryi Magdaleny, że skończy się, kontent jestem. Wieżyczkę nad kopułą czyli latarnię pobić kazać blachą miedzianą i pomalować zielono”. Zatem, najprawdopodobniej elementy metalowe na białostocki dworze, miały wyglądać jak spatynowana miedź.

Białostocki Ogród Branickich uważany jest za jeden z najważniejszych i najlepiej rewaloryzowanych ogrodów barokowych w Polsce. Stąd też podejmowanie związanych z nim decyzji wiąże się ze szczególną odpowiedzialnością. Konserwatorzy i historycy sztuki są zgodni, że ogrodowi należy przywrócić wygląd z czasów jego największej świetności – w kształcie zamierzonym i zrealizowanym w XVIII wieku przez Jana Klemensa Branickiego.

W tym roku prowadzone będą prace konserwatorskie zewnętrznych elementów architektonicznych Pałacu Branickich, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku otrzymał na ten cel dotację Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Źródła:

1. Jan Nieciecki, Rewaloryzacja pałacu Branickich w Białymstoku. Uwagi dotyczące dalszych prac, [w:] Biuletyn Konserwatorski Województwa Podlaskiego zeszyt 23, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku, Białystok, 2017

2. Jan Nieciecki, Rewaloryzacja Ogrodu Dolnego w Ogrodzie Branickich w Białymstoku. Propozycja zakresu i rodzaju prac, [w:] Biuletyn Konserwatorski Województwa Podlaskiego zeszyt 20, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku, Białystok, 2014