ZŁOTA 7 W BIAŁYMSTOKU W REJESTRZE ZABYTKÓW!

Decyzją z dnia 13.08.2020 roku prof. Małgorzata Dajnowicz, podlaska konserwator zabytków wpisała do rejestru zabytków województwa podlaskiego dom mieszkalny przy ul. Złotej 7 w Białymstoku.

Budynek przy ul. Złotej 7 znajduje się w dzielnicy Bojary, w północno – wschodniej pierzei ulicy. Dom, wzniesiony w 1932 roku, jest jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów drewnianej architektury w Białymstoku. Budynek cechuje oryginalna zwarta, proporcjonalna bryła, typowa dla tradycyjnego budownictwa Bojar, która pozostała w niezmienionej formie. Urozmaicają ją metalowe kraty balkonowe zdobione secesyjnym ornamentem. Do powyższych wartości artystycznych należy dodać dekoracyjne odeskowanie elewacji z charakterystyczną dla dzielnicy Bojary „jodełką” umieszczaną w partii podokiennej elewacji frontowej, ozdobny szalunek szczytów oraz kanelowane pilastry z oprofilowaną głowicą ujmujące naroża budynku. Dekoracyjne deskowanie uzupełniają płycinowe okiennice z okuciami oraz dwuskrzydłowe drzwi frontowe z nadświetlem umieszczone w półkolistej niszy, stanowiące najbardziej wyrazisty akcent elewacji frontowej. Wystrojowi zewnętrznemu budynku odpowiadają dobrze zachowane elementy wyposażenia wnętrza, mające również dekoracyjny charakter, m. in. tralkowa balustrada oraz płycinowe drzwi z przeszkleniami i mosiężnymi klamkami.

Oprócz wartości artystycznych dom mieszkalny przy ul. Złotej 7 w Białymstoku posiada wartości naukowe oraz walory urbanistyczne i krajobrazowe. Zachowana bryła wskazuje na przedwojenne rozplanowanie tej części miasta, które po II wojnie światowej uległo znacznym przekształceniom. Sama ulica Złota została wytyczona w 1927 roku jako łącznik między ulicami Sienkiewicza a Sobieskiego w celu ułatwienia komunikacji. Jej przebieg nie zmienił się do dzisiaj. Dom przy ul. Złotej 7 stanowi dzieło minionej epoki jako przykład drewnianego budownictwa mieszkalnego – okazałej willi miejskiej, wzniesionej w okresie międzywojennym. Zachowana oryginalna, proporcjonalna bryła i dekoracyjnie szalowane elewacje posiadają charakterystyczne cechy drewnianej architektury Bojar. Ponadto stanowią integralny element  historycznej, drewnianej zabudowy tej białostockiej dzielnicy.”prof. Małgorzata Dajnowicz, podlaska konserwator zabytków. Ze względu na powyższe dom mieszkalny przy ul. Złotej 7 ma również wartość jako przedmiot badań nad budownictwem mieszkaniowym Białegostoku z początku lat 30. XX wieku.

W budynku zachowana została bardzo duża ilość oryginalnej substancji, ze szczególnym uwzględnieniem pierwotnego szalunku, stolarki okiennej i drzwiowej, schodów z tralkową balustradą, części podłóg, krat balkonowych. „Zmianom nie uległa bryła budynku, a układ wnętrz przekształcono w bardzo niewielkim stopniu. Świadczy to zachowanym walorze autentyczności przedmiotowego domu.” – prof. Małgorzata Dajnowicz, podlaska konserwator zbytków.

Dom mieszkalny przy ul. Złotej 7 stanowi autentyczny dokument historii rozwoju architektonicznego i urbanistycznego miasta Białegostoku zachodzącego w dwudziestoleciu międzywojennym, przetrwał działania wojenne bez żadnych istotnych uszkodzeń. „Troska o zachowanie i ochronę tej historycznej, wręcz unikatowej tkanki miejskiej leży w interesie społecznym. Organ konserwatorski zobowiązany jest podjąć wszelkie działania w celu zachowania zabytku w zasobie dziedzictwa narodowego dla przyszłych pokoleń.” – prof. Małgorzata Dajnowicz, podlaska konserwator zbytków.

To kolejny obiekt z ul. Złotej wpisany w ostatnim czasie do rejestru zabytków. W maju, prof. Małgorzata Dajnowicz, podlaska konserwator zabytków, wpisała do rejestru bryłę i elewacje domu mieszkalnego przy ul. Złotej 8 w Białymstoku.