Inauguracja roku akademickiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

W dniu 7 października 2022 roku Uniwersytet Medyczny w Białymstoku oficjalnie rozpoczął kolejny rok akademicki. W uroczystej inauguracji brała udział prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz – Podlaska Konserwator Zabytków.

Siedzibą Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku jest zabytkowy Pałac Branickich, który powstał w wyniku rozbudowy zamku obronnego Wiesiołowskich, rodu władającego dobrami białostockimi w latach 1547-1646. W 1661 r. miasto Białystok otrzymał na własność Stefan Czarniecki. Spokrewnieni z nim Braniccy herbu Gryf przenieśli tu swoją siedzibę u zbiegu XVII w. Na zlecenie Stefana Branickiego w latach 1691-1697 doszło do przebudowy zamku. Nad projektem czuwał Tylman von Gameren. Po śmierci Stefana Branickiego, dobra białostockie drogą spadku przechodzą na własność jego jedynego syna Jana Klemensa. Okres jego działalności zapisuje się największym rozwojem miasta. Z inicjatywy Branickiego pałac ulega generalnej przebudowie trwającej z małymi przerwami do końca jego życia tj. do 1771 r.

Obok pałacu powstaje szereg budynków gospodarczych, ogród i zwierzyniec. Rozbudowa rezydencji ma dodatni wpływ na rozwój miasta, zwiększa liczbę ludności szczególnie rzemieślniczej. W nowo powstałej dzielnicy osiedlają się oficjaliści dworscy licznie zatrudnieni przy dworze.

Po bezpotomnej śmierci Jana Klemensa Branickiego dobra dziedziczą jego siostrzeńcy Potoccy. Wdowa Izabella Branicka otrzymuje dożywocie na dobrach białostockich z prawem użytkowania pałacu. W nadal utrzymywanej w doskonałym stanie rezydencji gości król Stanisław August Poniatowski.  W 1802 r. spadkobiercy hetmana sprzedają Białystok królowi pruskiemu Fryderykowi Wilhelmowi III. Na mocy traktatu w Tylży, północną część zaboru pruskiego wraz z Białymstokiem przyznano Rosji. W związku z tym król pruski odstępuje prawa do Białegostoku carowi Rosji Aleksandrowi I.

Po śmierci Izabelli Branickiej w 1808 r. zbiory i wyposażenie wnętrz pałacu uległy rozproszeniu. Część z nich nabył sam car Aleksander I. W 1836 r. pałac przeznaczono na siedzibę Instytutu Panien Szlacheckich. Po I wojnie światowej stał się siedzibą władz wojewódzkich. W czasie II wojny światowej obiekt zdewastowano i spalono. Od 1945 do 1962 roku przeprowadzono prace przy odbudowie pałacu, które nadzorowali Stanisław Bukowski oraz Władysław Paszkowski. W odbudowanym budynku swą siedzibę znalazła Akademia Medyczna. Obecnie Uniwersytet Medyczny w Białymstoku.

Decyzją Władysława Paszkowskiego, ówczesnego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, barokowy pałac został wpisany do rejestru zabytków województwa podlaskiego w 1958 r.

Na przestrzeni ostatnich lat przeprowadzono szereg prac przy przedmiotowym zabytku, dofinansowanych z budżetu PWKZ. Mowa m.in. o modernizacji bramy wjazdowej z murami do Pałacu Branickich oraz pracach budowalnych polegających na bieżącej konserwacji zewnętrznych elementów architektonicznych Pałacu tj. schodów S3, S4, tarasu T3,T4, bazy kolumn K10-K18, attyki A12, A13.