Historia, ochrona oraz prace konserwatorskie prowadzone przy zabytkowym zespole klasztornym Kamedułów w Wigrach to główne tematy konferencji podsumowującej projekt pt. „Klasztor w Wigrach jako spuścizna kulturowa Zakonu Kamedułów”.
W konferencji wzięła udział wiceminister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu, generalna konserwator zabytków prof. Magdalena Gawin, wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, podlaska konserwator zabytków prof. Małgorzata Dajnowicz oraz ks. dr Jacek Nogowski proboszcz parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Wigrach.
Uczestnicy spotkania online rozmawiali m.in. o historii, wartościach zabytkowych, kulturowych, przeprowadzonych pracach konserwatorskich, a także o sposobach ochrony pokamedulskiego klasztoru w Wigrach.
Minister prof. Magdalena Gawin podziękowała wszystkim osobom zaangażowanym w prace przy realizacji projektu, szczególne słowa uznania skierowała do prezesa Fundacji Wigry Pro ks. Jacka Nogowskiego. Podsumowała przeprowadzone prace. „Był to bardzo rozległy projekt, który obejmował szereg działań m.in. remont dachu w domu królewskim i kaplicy kanclerskiej, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, remont elewacji oraz dostosowanie zabytku do potrzeb osób niepełnosprawnych.” – prof. Magdalena Gawin wiceminister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu, generalna konserwator zabytków.
Historia wigierskiego klasztoru sięga XVII wieku, kiedy na wyspie na jeziorze Wigry osiedlili się Kameduli. Początkowo budowali obiekty drewniane, dopiero w latach 1704-1745 wzniesiono dom murowany tzw. forestarię, składający się z izby mieszkalnej i alkierza, a później murowany kościół. Świątynia uległa zniszczeniu podczas I wojny światowej, następnie odbudowana według projektu architekta Oskara Sosnowskiego. Zniszczona także podczas kolejnej wojny i ponownie odbudowana w latach 1949-1955 według projektów inż. Władysława Paszkowskiego pod kierunkiem architekta Stanisława Bukowskiego. Zespół klasztorny Kamedułów wyróżniał się zarówno ogromem założenia, jak i kompozycją układu architektonicznego. Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP wraz z zespołem klasztornym stanowi unikatowy w tej części kraju zabytek architektury.
„Jest to jeden z najbardziej okazałych, spektakularnych zabytków województwa podlaskiego. Jest to założenie zabytkowe składające się z kilku ważnych obiektów. Jego waga wzrasta, tym bardziej, że jest to obiekt mówiący o naszym takim dziedzictwie kresowym i symbolizuje to dziedzictwo, bowiem położony jest na pograniczu naszych ziem polskich, co dodatkowo podnosi jego walory historyczne czy kulturowe.” – prof. Małgorzata Dajnowicz, podlaska konserwator zabytków.
Celem projektu „Klasztor w Wigrach jako spuścizna kulturowa Zakonu Kamedułów” jest ochrona i zachowanie dziedzictwa kultury – eremów górnych wraz z murami i zagospodarowaniem terenu wchodzących w skład zabytkowego zespołu klasztoru Kamedułów w Wigrach.
Przeprowadzono kompleksowe prace budowlane, konserwatorskie i restauratorskie, które pozwoliły rozwinąć ofertę kulturalną i edukacyjną zespołu klasztornego.
Projekt współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach działania 8.1 Oś priorytetowa VIII Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.
