Do zadań Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku należy w szczególności:
- prowadzenie rejestru zabytków;
- prowadzenie wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz gromadzenie dokumentacji w tym zakresie;
- sporządzanie, w ramach przyznanych środków budżetowych, planów finansowania ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;
- wydawanie, zgodnie z właściwością, decyzji, postanowień i zaświadczeń w sprawach określonych w ustawie oraz przepisach odrębnych;
- sprawowanie nadzoru nad prawidłowością prowadzonych badań konserwatorskich, architektonicznych, prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i innych działań przy zabytkach oraz badań archeologicznych;
- organizowanie i prowadzenie kontroli w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, zgodnie z opracowanym planem kontroli oraz kontroli doraźnych;
- opracowywanie wojewódzkich planów ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych oraz koordynacja działań przy realizacji tych planów;
- uzgadnianie projektów oraz zmian w planach zagospodarowania przestrzennego województwa oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego;
- upowszechniane wiedzy o zabytkach;
- współpraca z innymi organami administracji publicznej w sprawach ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;
- weryfikacja wniosków składanych przez użytkowników i właścicieli o dotacje i refundacje z budżetu państwa;
- realizacja zadań wynikających z krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami;
- prowadzenie archiwum zakładowego.
Do zadań Delegatur Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku należy w szczególności:
- ochrona krajobrazu kulturowego, w tym układów urbanistycznych i ruralistycznych w planowaniu przestrzennym;
- ochrona zabytków architektury i budownictwa, w tym budownictwa obronnego oraz nieruchomych zabytków techniki;
- ochrona cmentarzy, parków, ogrodów i innych form zaprojektowanej zieleni;
- ochrona miejsc upamiętniających wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji;
- ochrona zabytków ruchomych, w tym dzieł sztuki, rzemiosła artystycznego, wytworów techniki, sztuki ludowej i rękodzieła, jak również sprawy;
- ochrona zabytków archeologicznych, w tym pozostałości terenowych pradziejowego i historycznego osadnictwa, cmentarzysk, kurhanów oraz reliktów działalności gospodarczej, religijnej i artystycznej.
Delegatura w Łomży obejmuje zasięgiem działania miasto Łomża oraz powiaty: łomżyński, grajewski, kolneński, wysokomazowiecki i zambrowski.
Delegatura w Suwałkach obejmuje zasięgiem działania powiaty: sejneński i suwalski.