Ciechanowiec – pięć zabytków ruchomych trafiło do rejestru

W dniu 21 marca 2023 r. prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz – Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków podpisała decyzję dotyczącą wpisu do rejestru: obrazu Matki Bożej Ciechanowieckiej, obrazu Św. Floriana, epitafium proboszcza ks. Jana Krzysztofa Kluka, szafki – skrytki na oleje oraz szafy organowej z prospektem znajdujących się w kościele pw. Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu.

Obraz Matki Bożej Ciechanowieckiej powstał ok. 1600 r. Należy przypuszczać, że fundatorem ikony był Mikołaj Kiszka h. Dąbrowa oraz starosta drohicki w latach 1588-1620. Obraz obecnie znajduje się w pierwszym ołtarzu bocznym po stronie południowej. Matka Boża ukazana jest w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku i kwiatem białej lilii w prawej dłoni jako symbolu świętości i zmartwychwstania. Dzieło wpisuje się do rejestru zabytków przede wszystkim ze względu na wartości historyczne, bowiem zajmuje ono szczególne miejsce w historii parafii.

Obraz św. Floriana powstał w 2 ćw. XIX w., został namalowany techniką olejną. Przedstawia postać świętego w zbroi rzymskiego legionisty unoszącego się na tle skłębionych chmur i dymu. O wysokim poziomie artystycznym przedmiotowego obrazu świadczy m.in. technika opracowania detali i miękki sposób operowania światłem. Wymowny gest i poza postaci umieszczonej na tle kłębiących się obłoków i dymu nadaje kompozycji malarskiej dynamizmu. Tym samym przedmiotowy obraz stanowi bardzo dobre uzupełnienie studiów, nad wariantami ikonograficznymi związanymi ze św. Florianem.

Epitafium proboszcza ks. Jana Krzysztofa Kluka zostało wkomponowane w pierwszy filar południowej nawy. Jest nośnikiem wartości artystycznych, historycznych i naukowych. Stanowi przykład doskonałego warsztatu rzeźbiarskiego cenionego warszawskiego artysty Jakuba Tatarkiewicza, przedstawiciela klasycyzmu w sztuce polskiej. Cechuje się harmonijną kompozycją, idealnym oddaniem proporcji oraz wybitnym kunsztem wykonania detali, zdobień i liternictwa. Popiersie proboszcza, wykuto w marmurze zgodnie z kanonem rzeźby klasycystycznej, pozbawione jest emocjonalnego wyrazu, a jednocześnie ukazuje twarz pełną szlachetności, piękna i dostojeństwa. Tym samym epitafium stanowi wybitny przykład klasycyzującej rzeźby nagrobnej w Polsce, o głębokiej symbolice.

Skrytka – szafka na oleje powstała zapewne w regionalnym warsztacie stolarskim. Szafka umieszczona została w drugim filarze nawy południowej. Stanowi istotny element wyposażenia świątyni ciechanowieckiej, została zaprojektowana i wykonana wraz z budową kościoła, co przesądza o jej wartościach historycznych. Zgodnie z tradycją pod szafką na oleje usytuowana była chrzcielnica ufundowana przez proboszcz Jana Krzysztofa Kluka ok. 1790 r.

Szafa organowa z prospektem pochodzi z firmy Adolfa Antoniego Homana (1850-1941) organomistrza polskiego działającego w Warszawie pod koniec XIX i w pierwszej połowie XX w. Szafa jest nośnikiem wartości artystycznych dzięki interesującej formie i umiejętnemu zakomponowaniu elementów snycerskich. Ponadto, zachowana w stanie oryginalnym, stanowi ważne świadectwo o historii ciechanowieckiej parafii.

Wskazane zabytki stanowią istotne, ustalone tradycją elementy wyposażenia świątyni w Ciechanowcu. Posiadają duże znaczenie dla społeczności lokalnej. Ich kunszt wykonania, kompozycja elementów dekoracyjnych reprezentujących różnorodne nurty i style artystyczne, świadczą o wysokim poziomie artystycznym. Tym samym stanowią wartościowy przykład sztuki sakralnej z terenu województwa podlaskiego – wskazuje w decyzji wpisu do rejestru prof. Małgorzata Dajnowicz.