DOM TURKA W AUGUSTOWIE KUPIONY PRZEZ INSTYTUT PILECKIEGO

Zabytkowy Dom Turka w Augustowie – dawna siedziba NKWD i UB, miejsce kaźni schwytanych w obławie augustowskiej został kupiony przez Instytut Pileckiego. W budynku powstanie Muzeum Obławy Augustowskiej.

Augustów, Dom Turka. Fot. Twitter/Mateusz Morawiecki

Zabytkowa kamienica w Augustowie, tzw. Dom Turka, została zbudowana w 1900 roku. Była miejscem kaźni i zagłady żołnierzy AK, a także miejscowej ludności sympatyzującej z podziemiem niepodległościowym. Budynek upamiętnia zbrodnie dokonane na mieszkańcach regionu augustowskiego. W jego piwnicach znajdował się areszt NKWD a na piętrze siedziba NKGB. W celach więziono ludzi uznanych za przeciwników władzy sowieckiej, poddawano ich okrutnym badaniom, torturowano, zastraszano, stąd kierowano deportacjami, które do czerwca 1941 roku objęły ponad 2000 Polaków z powiatu augustowskiego.

Historia Domu Turka ściśle związana jest z wydarzeniami, które miały miejsce w lipcu 1945 roku określanymi jako tzw. obława augustowska. Oddziały Armii Czerwonej wspomagane przez UB i WP przeprowadziły akację pacyfikacyjną obejmującą teren powiatu augustowskiego i jego okolic, skierowaną wobec podejrzanych o kontakty z partyzantką AK oraz innej ludności w celu jej zastraszenia. W budynku więziono i przesłuchiwano aresztowanych w wyniku obławy, która była największą zbrodnią w Polsce w okresie powojennym.

Nazwa budynku „Dom Turka” pochodzi od międzywojennego lokatora kamienicy, prowadzącego w tym miejscu cukiernię – Bośniaka Kiamila Takosza. Bośniacy jako mahometanie określani byli przez miejscową ludność Turkami.

O zakupie Domu Turka przez Instytut Pileckiego poinformował w mediach społecznościowych premier Mateusz Morawiecki.

W maju Augustów i zabytkowy Dom Turka odwiedziły wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, generalna konserwator zabytków prof. Magdalena Gawin  oraz podlaska wojewódzka konserwator zabytków prof. Małgorzata Dajnowicz.

Wizyta wiceminister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu, generalnej konserwator zabytków prof. Magdaleny Gawin i podlaskiej wojewódzkiej konserwator zabytków prof. Małgorzaty Dajnowicz w Augustowie.

Instytut Pileckiego gromadzi i udostępnia dokumenty ukazujące oblicza XX wieku, wspiera badania naukowe, upowszechnia wiedzę o ubiegłym stuleciu poprzez projekty edukacyjne i wydarzenia z pogranicza kultury i historii. Działalność Instytutu skupia się wokół kluczowych zagadnień XX wieku – dwóch totalitaryzmów – niemieckiego i sowieckiego, a także konsekwencji ich działań.