Spotkanie w sprawie inwestycji przy zabytkach w Kruszynianach

W dniu 29 maja 2023 r. prof. Małgorzata Dajnowicz – Podlaska Wojewódzka Konserwator Zabytków uczestniczyła w spotkaniu roboczym, dotyczącym inwestycji drogowych na terenie układu ruralistycznego wsi Kruszyniany. Dokonano także oględzin zabytkowego meczetu i stanu jego zachowania.

W rozmowach wzięli również udział: Mariusz Gromko – senator RP, Bohdan Paszkowski – wojewoda podlaski, Piotr Rećko – starosta sokólski, Bronisław Talkowski – przewodniczący Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Kruszynianach.

Drewniany meczet położony w Kruszynianach, znajduje się w południowej części tej miejscowości, przy drodze prowadzącej na mizar, muzułmański cmentarz. Pierwsza wzmianka o świątyni znajduje się w źródłach parafialnych, pochodzących z 1782 r. Wynika z nich, iż meczet powstał w XVIII wieku, a jego fundatorami byli zapewne Krzeczowscy, czyli jedna z najzamożniejszych rodzin tatarskich na tych terenach. W 1846 r. obiekt  gruntownie wyremontowano, o czym świadczy kamień z wyrytą datą, wmurowany w fundament znajdujący się obok wejścia dla kobiet.

Meczet w Kruszynianach zachował do dziś swoją pierwotną bryłę, rozplanowanie oraz funkcję religijną. Składa się z dwóch sal modlitw (dla kobiet i mężczyzn), do których prowadzą odrębne wejścia.

Meczet został wpisany do rejestru zabytków w 1960 r., natomiast w 2012 r. zarządzeniem Prezydenta RP został uznany za Pomnik Historii. Jest to jeden z najważniejszych obiektów zabytkowych naszego województwa.