W dniu 19.09.2021 r. prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz wzięła udział w uroczystych obchodach 500-lecia Parafii Rzymskokatolickiej pw. Św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Knyszynie.
W uroczystościach wzięli udział wierni, przedstawiciele służb kościelnych, parlamentarnych, rządowych, samorządowych oraz służby mundurowe.
Parafia w Knyszynie powstała w 1520 r. dzięki Mikołajowi Radziwiłłowi, wojewodzie wileńskiemu. W 1572 r. we wnętrzu budowli umieszczono sarkofag z wnętrznościami króla Zygmunta Augusta. Około 1623 r. obiekt rozebrano, a na jego miejscu zaczęto stawiać nową drewnianą świątynię. Kościół konsekrowano 21.03.1601 r. przez biskupa wileńskiego Benedykta Wojnę. Murowany kościół ufundowany przez Jan Zamoyskiego zbudowano na planie prostokąta. Posiadał płaskie ściany od wschodu i zachodu, został przykryty ceramiczną dachówką. Wewnątrz kościoła znajdowały się półokrągłe nisze. Dodatkowo, wybudowano małą wieżę. Obiekt pierwotnie gotycko-renesansowy w 1710 r. uległ całkowitemu zniszczeniu z powodu pożaru. Remont budynku trwał 20 lat.
Z inicjatywy ks. Krzysztofa Aborowicza, wg. projektu arch. Wacława Chrościckiego dokonano rozbudowy kościoła w stylu neoromańskim. Dobudowano wieżę, budynek przedłużono o jedno przęsło, wykonano drewniany, ozdobny strop oraz odnowiono wyposażenie. Ostatnia przebudowa nadała świątyni stylistykę klasycystyczną.
W 1966 r. decyzją ówczesnego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków kościół został wpisany do rejestru zabytków województwa podlaskiego.
W styczniu bieżącego roku zakończyły się prace konserwatorskie przy instrumencie muzycznym – zabytkowych organach piszczałkowych z parafii pw. św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Knyszynie.
W celu zatrzymania procesu niszczenia drewna, z którego wykonany jest instrument, konieczne było przeprowadzenie odpowiednich prac – informuje prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz.
Prace konserwatorskie przy organach dofinansował Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Parafia pw. św. Jana Apostoła i Ewangelisty otrzymała na ten cel 35 tysięcy złotych.
Podczas wizyty, podlaska konserwator zabytków dokonała również oględzin drewnianego lamusa plebańskiego. W 2020 r. zabytkowy obiekt z XIX w. zwyciężył w ogólnopolskim konkursie „Zabytek zadbany” Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Generalnego Konserwatora Zabytków w kategorii architektura i budownictwo drewniane. 70 proc. tego obiektu stanowi oryginalna, drewniana tkanka – dodaje prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz.