Zabytki modernistyczne – Willa Fricków

Willa z ul. Marii Skłodowskiej-Curie 24 w Białymstoku jest przykładem zastosowania form architektury modernistycznej – nurtu funkcjonalizmu  w budownictwie mieszkaniowym końca lat 30. XX w.

Pierwszymi właścicielami budynku byli Stefania Frick wraz z mężem Stefanem Frickiem, pełniącym wówczas funkcję sędziego grodzkiego, później podprokuratora, a od 1937 r. sędziego śledczego przy Sądzie Okręgowym w Białymstoku. Małżeństwo sfinalizowało w latach 1937-1939 budowę okazałego, modernistycznego domu. Po II wojnie światowej dom Fricków został przejęty przez Tymczasowy Zarząd Państwowy. W 1950 r. przekazano go w użytkowanie sąsiadującemu bezpośrednio z działką szpitalowi – Akademii Lekarskiej. Lokatorami budynku byli znani lekarze m.in. Ludwik Komczyński, w latach 1962-1970 rektor Akademii Medycznej oraz Feliks Oleński – znakomity chirurg w latach 1962 -1964, pełniący funkcję prorektora ds. klinicznych.

Nieruchomość należąca do Stefana i Stefanii Fricków to budynek wolnostojący, murowany, otynkowany, podpiwniczony, założony na planie wielokąta zbliżonego do rombu, przykryty płaskim dachem, z wydatnym okapem, o rozczłonkowanej bryle, złożonej z kubicznych form o różnej wysokości. Główny korpus jest dwukondygnacyjny, segment południowy – dwu i pół kondygnacyjny. Każda z brył została wyraźnie zaakcentowana. Przemyślana asymetria dodanych do siebie prostopadłościennych form wprowadza dynamikę, ale nie zakłóca harmonii kompozycji. Należy tu wyróżnić: okna w układzie pasowym (zespolone), okna narożne podkreślające ostre załamania bryły, okno tzw. „termometr” w klatce schodowej.

Budynek cechuje prostota i podporządkowanie jednolitemu wyrazowi kompozycji architektonicznej. Dotyczy to również wnętrza. W willi zachowały się niektóre oryginalne elementy wyposażenia, szczególnie w obrębie ażurowej klatki schodowej.

Willa została wpisana do rejestru zabytków województwa podlaskiego w 2019 r.