Wacław Rabczyński urodził się 23 grudnia 1902 r. w Andrzejowicach w powiecie Wołkowyskim, w województwie grodzieńskim, pochodził z rodziny kresowej. W czasie wojny polsko-bolszewickiej wstąpił na ochotnika do Armii Polskiej. Służbę wojskową łączył z rozwijaniem swoich uzdolnień artystycznych odziedziczonych po matce. W 1926 r. wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Wilnie. W 1932 r. w katedrze wileńskiej pw. Św. Stanisława z rąk arcybiskupa Romualda Jałbrzykowskiego przyjął święcenia kapłańskie. Od 1947 r. pełnił posługę kapłańską w parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Wasilkowie, a od 1951 r. pełnił stanowisko proboszcza.

Początkowo, ksiądz Rabczyński zajmował się ożywieniem życia religijnego miasteczka po II wojnie światowej, a od września 1953 r. zaangażował się w tworzenie sanktuarium w Świętej Wodzie. Z uwagi na problemy administracyjno-polityczne, na wzgórzu powstała tylko grota z polnego kamienia z figurą Niepokalanie Poczętej NMP. Brak zgody na budowę Kalwarii Świętowodzkiej spowodował zmianę planów księdza Rabczyńskiego. To właśnie z inicjatywy duchownego, na podstawie osobistych projektów, na wasilkowskim cmentarzu parafialnym w latach 1950-1956 powstał zespół budowli, kompozycji rzeźbiarskich i pojedynczych figur przedstawiających m.in. anioły czy ostatnie stacje Drogi Krzyżowej.

Dziełem życia księdza Wacława była budowa nowego kościoła w centrum Wasilkowa. Dotychczasowa parafia pw. Przemienienia Pańskiego w okresie powojennym nie była w stanie sprostać potrzebom wiernych, wówczas prężnie rozwijającego się miasteczka. Staraniem proboszcza rozpoczęto budowę nowego kościoła. Warto zaznaczyć, że ówczesne władze nie popierały tego typu inicjatyw. Upór i determinacja duchownego pozwoliły na powstanie nowej świątyni, której projektu podjął się inż. arch. Jerzy Zgliczyński. Konsekracji kościoła dokonał 28 grudnia 1966 r. bp Adam Leon Sawicki. Świątynia początkowo pw. Przemienienia Pańskiego zmieniła wezwanie na NMP Matki Miłosierdzia.

Ksiądz Wacław Rabczyński zmarł 19 czerwca 1969 roku. Został pochowany na wasilkowskim cmentarzu w rodzinnym grobowcu. Poprzez swoją działalność zapisał się w historii Wasilkowa. Jego osobę do dziś przypominają realizacje, które po sobie zostawił.

Kościół parafialny pw. Najświętszej Marii Panny Matki Miłosierdzia w Wasilkowie stał się symbolem determinacji i religijności mieszkańców. Z racji zachowanej autentycznej substancji i formy, budynek stanowi przykład powojennej architektury sakralnej. O wartościach artystycznych świadczą proporcje bryły. Szczególną uwagę zwraca sposób wkomponowania w modernistyczną bryłę elementów zaczerpniętych ze stylów historyzujących, czego efektem jest indywidualny, estetyczny wygląd świątyni. Obiekt został wpisany do rejestru zabytków w 2017 r. Budowla związana z życiem i działalnością księdza Wacława Rabczyńskiego jest szczególnie cenna dla mieszkańców miasta Wasilkowa jak i całego regionu.

Źródła:

• Parafia Rzymskokatolicka pw. NMP Matki Miłosierdzia w Wasilkowie – https://tiny.pl/c9sfs.
• Kościół Najświętszej Marii Panny Matki Miłosierdzia w Wasilkowie – https://tiny.pl/c9sf3.
• Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku.