Standardy postępowania konserwatorskiego w zakresie zagospodarowania przestrzeni rynkowych wydane przez Generalnego Konserwatora Zabytków.
W zaleceniach UNESCO w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego z 2011 roku znalazły się wskazania postulujące podejście krajobrazowe do historycznego dziedzictwa miejskiego, którego celem było zachowanie jakości środowiska człowieka poprzez wykorzystywanie przestrzeni miejskich w sposób efektywny i oparty na zasadach trwałego i zrównoważonego rozwoju. Podstawą tego rodzaju działań powinna być harmonijna i zrównoważona relacja między środowiskiem miejskim i przyrodniczym oraz między potrzebami obecnych i przyszłych pokoleń a spuścizną przeszłości. W tym kontekście warto więc zwrócić uwagę na działania rewaloryzacyjne podejmowane w ostatnim czasie w stosunku do wielu przestrzeni rynkowych w Polsce.
Rynek to charakterystyczny element nie tylko większości polskich miast, ale także niektórych wsi. Rynki stanowiły centralną część miejscowości, na której lokalizowano siedziby lokalnych władz i kościoły. Pierwotnie pełniły także funkcje handlowe. Skutkowało to sytuowaniem na nich typowej zabudowy jaką stanowiły sukiennice, kramy, ławy chlebowe i wagi. Na rynkach umieszczano także pręgierze i studnie.
W XX wieku funkcja historycznego rynku zmieniła się definitywnie. Razem z nową funkcją rekreacyjną, turystyczną i usługowo-handlową (kawiarnie, restauracje) na rynkach pojawiła się komponowana zieleń z drzewami. Niestety w ostatnich latach na skutek błędnej interpretacji funkcji współczesnego rynku służby konserwatorskie wydawały zgody na usuwanie drzew i komponowanej zieleni z ich obszarów. Doprowadziło to do nieodwracalnych zmian w ich wyglądzie i licznych skarg mieszkańców.
Komponowaną zieleń można jednak pogodzić ze współczesną funkcją rynków, w tym reprezentacyjną (uroczystości, wiece). Należy zatem dążyć do przywrócenia w uzasadnionych przypadkach zieleni – jako ważnego elementu zagospodarowania przestrzeni rynkowych. W tym celu należy przede wszystkim wykorzystywać określone gatunki drzew liściastych charakterystyczne dla polskiego krajobrazu.